Steden en dorpen in Nederland lijken misschien vooral betegeld en volgebouwd, maar wie goed oplet, ziet dat er verrassend veel groen groeit tussen de stenen. Zelfs op plekken waar je het niet zou verwachten: tussen stoeptegels, langs gevels, op muurtjes en op vergeten stukjes grond.
Planten in de stad worden vaak over het hoofd gezien, maar ze zijn belangrijk. Ze zorgen voor verkoeling, trekken insecten aan, en maken de omgeving een stukje groener. En het mooie is: je hoeft er geen natuurgebied voor in. Gewoon tijdens een rondje door je eigen buurt kun je al heel wat soorten tegenkomen.
Wat groeit er zoal tussen de stenen?
Steden en dorpen zijn een thuis voor een hele groep planten die goed tegen een stootje kunnen. Ze kunnen groeien met weinig voeding, hebben weinig ruimte nodig, en houden zich prima staande tussen het verkeer en de drukte. Hieronder een aantal soorten die je met een beetje speurwerk zelf kunt tegenkomen:
Paardenbloem (Taraxacum officinale)
Deze ken je vast. Met z’n gele bloemen in het voorjaar en later de bekende pluizenbollen. Paardenbloemen zie je op grasveldjes, maar ook midden op een stoep of in een tuinpad.
Grote weegbree (Plantago major)
Een plant met brede, platte bladeren die tegen veel betreden plekken kan. Kom je vaak tegen aan de rand van een stoep of bij een fietspad.
Varkensgras (Polygonum aviculare)
Deze groeit plat over de grond, vaak op kale, harde stukken zoals bij bushaltes of tussen klinkers. Het is een echte ‘stoepoverlever’.
Muurpeper (Sedum acre)
Een vetplantje met kleine gele bloemetjes dat het goed doet op droge, warme plekjes, zoals muurtjes of daken.
Klein kruiskruid (Senecio vulgaris)
Een plantje met kleine gele bloemetjes dat bijna het hele jaar door kan bloeien. Je vindt het vaak in plantenbakken, rond lantaarnpalen of op bouwterreinen.
Gewoon muursterretje (Sagina procumbens)
Een piepklein plantje dat je vooral in schaduwrijke hoeken ziet, tussen de voegen van stoepen. Het bloeit met witte bloemetjes en blijft heel laag.
Zevenblad (Aegopodium podagraria)
Veel mensen zien dit als hardnekkig onkruid, maar het is een belangrijke plant voor insecten. In de stad groeit het vaak in plantsoenen of achter tuinschuttingen.
Waarom deze planten belangrijk zijn
Veel van deze soorten helpen mee aan een gezonder leefklimaat. Ze bieden nectar voor bijen en vlinders, houden regenwater iets langer vast (handig bij hoosbuien, die door klimaatverandering steeds vaker voorkomen), en zorgen voor wat verkoeling in hete zomers.
Voor vogels en insecten vormen deze planten ook een soort groen netwerk door de stad. Vooral in gebieden waar tuinen zijn versteend en groen schaars is, zijn dit soort ‘stoepplanten’ extra waardevol.
Zelf op zoek: waar moet je kijken?
Je hoeft geen expert te zijn om stadsplanten te vinden. Let gewoon eens op tijdens het wandelen of fietsen. Goede plekken om te speuren zijn:
- de rand van de stoep of het fietspad
- muurtjes in de zon
- boomspiegels (de ruimte rondom straatbomen)
- gevels van oude gebouwen
- braakliggende stukjes terrein
Er zijn ook handige apps zoals ObsIdentify of PlantNet, waarmee je planten kunt herkennen door er een foto van te maken.
Een groener straatbeeld begint met zien
Wat tussen de stenen groeit, wordt vaak als ‘onkruid’ gezien. Maar veel van deze planten zijn nuttig én mooi als je ze van dichtbij bekijkt. Door wat vaker stil te staan bij het groen onder onze voeten, groeit de waardering vanzelf.
Ook kinderen vinden het vaak leuk om op ‘plantenjacht’ te gaan. Wie vindt de meeste soorten in één straat? En wie weet hoe ze heten?
In plaats van alles weg te halen, helpt het om soms gewoon te laten staan wat vanzelf opkomt. Dat levert niet alleen een levendiger straatbeeld op, maar helpt ook de natuur een handje in je eigen buurt.